اثرات تیمار روی بر تعدیل تنش شوری در گیاه گوجه فرنگی (lycopersicon esculentum)

شوری یکی از تنش های محیطی است که رشد گیاهان را محدود می کند. تغذیه مناسب می تواند به تحمل شوری در گیاه کمک کند. روی یکی از عناصر غذایی است که سمیت سدیم را در گیاهان کاهش می دهد و نقش مهمی در کمک به بقاء گیاهان زراعی تحت تنش شوری ایفا می کند. در این پژوهش اثر سطوح مختلف شوری (0، 45، 90 و 120 میلی مولار کلرید سدیم) و سولفات روی (0، 5 و 10 میکرومولار) بر گوجه فرنگی بررسی شده است. نتایج نشان می دهد که تنش شوری به تنهایی مقادیر پارامترهای رشد، رنگیزه های فتوسنتزی، جذب روی، پتاسیم و میزان پروتئین را کاهش می دهد، در حالی که شوری مقادیر سدیم، پرولین، کربوهیدرات و فعالیت آنتی اکسیدانی را در مقایسه با گیاهان کنترل افزایش می دهد. همچنین نتایج نشان می دهد که تیمار روی به تنهایی بر پارامترهای رشد، رنگیزه های فتوسنتزی، جذب روی، پتاسیم و میزان پروتئین، کربوهیدرات و فعالیت آنتی اکسیدانت ها اثر مثبت دارد اما تیمار روی مقادیر سدیم، فسفر و میزان پرولین را کاهش می دهد. اثر متقابل شوری و تیمار روی نشان می دهد که اثرات منفی تنش شوری در گیاهان گوجه تیمار شده با روی کاهش یافته است. تیمار روی به خصوص غلظت 10 میکرومولار تحت شرایط تنش شوری، مقادیر شاخص های رشد، رنگیزه های فتوسنتزی، پتاسیم، کربوهیدرات، پروتئین، فعالیت کاتالاز، سوپراکسیددیسموتاز و فعالیت آنتی اکسیدانت های کل i%را افزایش داده و میزان پرولین، سدیم و فسفر را در گیاهان گوجه فرنگی تحت شرایط شوری کاهش داده است. بیشترین مقدار شاخص های رشد، رنگیزه های فتوسنتزی، پروتئین، پتاسیم در گیاهان بدون تنش شوری و غلظت 10 میکرومولار روی اندازه گیری شد و کمترین مقدار این شاخص ها در گیاهان تحت شوری 120 میلی مولار و بدون روی اندازه گیری شد. چون تغذیه روی، اثرات سوء شوری بر رشد گوجه فرنگی را کاهش داده است، بنابراین توصیه می شود که در صورت کاشت گوجه فرنگی در خاک های شور با کمبود روی، مقادیر کافی روی به خاک افزوده شود.